Claims op de verpakking, wat is (niet) toegestaan?

Tegenwoordig kunt u op bijna iedere verpakking van levensmiddelen wel een claim lezen, zoals bijvoorbeeld de claim “rijk aan ijzer”, “bron van vitamine B12” of “light”.
Maar wat zegt deze claim nu eigenlijk? En zijn er ook verschillende soorten claims?

Wat is een claim?

Een claim op de verpakking van levensmiddelen is vaak een (positieve) bewering over de samenstelling en/of eigenschappen van het levensmiddel. Een fabrikant van een levensmiddel plaatst deze claim op de verpakking omdat gelijkwaardige producten van dezelfde fabrikant of concurrenten deze bewering niet waar (kunnen) maken.

Bijvoorbeeld op een zak naturel chips staat de claim “light”, wat aangeeft dat er bijvoorbeeld minder vet in deze chips zitten dan in andere soortgelijke naturel chips.

Verschillende soorten claims

Er zijn verschillende soorten claims, namelijk voedingsclaims, gezondheidsclaims en medische claims. Deze laatste claim is niet toegestaan op levensmiddelen. De andere 2 claims mogen dat -onder bepaalde voorwaarden- wel.

Voedingsclaims

Een voedingsclaim is een claim die gaat over de samenstelling van het betreffende levensmiddel. Officieel is het “een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat een levensmiddel bepaalde heilzame voedingseigenschappen heeft die zijn toe te schrijven aan”.

Voorbeelden van voedingsclaims:

Vetvrij

De claim dat een levensmiddel vetvrij is, is alleen toegestaan als het vetgehalte van het product maximaal 0,5 g/100 g of 0,5 g/100 ml bedraagt.

Vezelrijk

De claim dat een levensmiddel vezelrijk is, is alleen toegestaan als het vezelgehalte van het product minimaal 6 g/100 g of 3 g/100 kcal bedraagt.

Bron van omega-3-vetzuren

Een claim dat een levensmiddel een bron van omega-3-vetzuren is, is alleen toegestaan als het product per 100 g en per 100 kcal ten minste 0,3 g alfa- linoleenzuur of ten minste 40 mg eicosapentaeenzuur en docosahexaeenzuur tezamen bevat.

De gehele lijst aan voedingsclaims staat omschreven in een Europese Verordening (1924/2006). Alleen voedingsclaims die in deze verordening zijn opgenomen mogen -onder bepaalde voorwaarden- worden geplaatst op verpakkingen van levensmiddelen. Andere voedingsclaims, zoals “zonder toegevoegde zoetstoffen”, “koolhydraatarm” of “eiwitvrij” zijn dus niet toegestaan.

Gezondheidsclaims

Een gezondheidsclaim is een claim die gaat over het effect van het betreffende levensmiddel. Officieel is het “een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat er een verband bestaat tussen een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan en de gezondheid”.

Voorbeelden van gezondheidsclaims:

Calcium is nodig voor de instandhouding van normale tanden

De claim mag alleen worden gebruikt voor levensmiddelen die ten minste een bron van calcium zijn.

Linolzuur draagt bij tot de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed

De claim mag alleen worden gebruikt voor levensmiddelen die ten minste 1,5 g linolzuur per 100 g en per 100 kcal bevatten.

De gehele lijst aan gezondheidsclaims staat omschreven in een Europese Verordening (432/2012). Alleen gezondheidsclaims die in deze verordening zijn opgenomen mogen -onder bepaalde voorwaarden- worden geplaatst op verpakkingen van levensmiddelen. Andere gezondheidsclaims zijn dus niet toegestaan.

Er zijn ook nog 2 soorten speciale gezondheidsclaims:

Claims omtrent ziekterisicobeperking

Dit is een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat de consumptie van een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan een risicofactor voor het ontstaan van een ziekte bij de mens in significante mate beperkt.

Voorbeeld van een ziekterisicobeperking claim:

Het is aangetoond dat plantenstanolesters het bloedcholesterol verlagen. Een hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor de ontwikkeling van coronaire hartziekten.

Claims omtrent ontwikkeling en gezondheid van kinderen

Voorbeeld van zo’n claim:

Vitamine D is nodig voor een normale groei en ontwikkeling van het beendergestel van kinderen.